Kiến trúc Đông dương, đặc biệt là những công trình xây dựng từ thời Pháp thuộc tại Việt Nam, đã thể hiện sự thích nghi rất tốt với khí hậu nhiệt đới.

Các đặc điểm như tường dày, cửa kính lớn, trần cao, kết hợp với các giải pháp thông gió tự nhiên như quạt trần, lò sưởi và lỗ thông hơi đã tạo ra một không gian sống thoải mái. Kiến trúc Đông Dương, được xem là sự kết hợp giữa kiến trúc cổ điển phương Tây và các yếu tố bản địa, đã kế thừa và phát triển những ưu điểm này. Các chi tiết như hoa gió, mái vẩy dốc giúp tăng cường khả năng thông gió và làm mát không gian.

Các kiến trúc sư Việt Nam đầu tiên, dưới ảnh hưởng của trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương, cũng đã chú trọng đến việc thiết kế các công trình phù hợp với khí hậu. Họ đã sử dụng nhiều giải pháp thông gió tự nhiên, như mái bằng, mái đua, lỗ thông gió, và tường hoa gió.

Các công trình kiến trúc cổ điển phương Tây và Đông Dương tại Việt Nam đã thể hiện một sự am hiểu sâu sắc về khí hậu nhiệt đới và tầm quan trọng của việc tạo ra một không gian sống thoải mái. Một trong những yếu tố quan trọng đóng góp vào sự thành công này chính là việc ứng dụng các giải pháp thông gió tự nhiên một cách sáng tạo và hiệu quả.

Kiến trúc Đông dương thích nghi rất tốt với khí hậu nhiệt đới

Hoa gió: Hoa gió là một giải pháp đặc trưng của kiến trúc Đông Dương. Chúng không chỉ có tác dụng trang trí mà còn giúp làm mát không khí và che chắn nắng.

Các giải pháp thông gió tự nhiên điển hình:

Tường dày: Các bức tường bằng gạch, đá hoặc bê tông dày giúp hấp thụ nhiệt trong ngày và tỏa nhiệt ra ngoài vào ban đêm, góp phần điều hòa nhiệt độ bên trong ngôi nhà.
Cửa sổ lớn: Cửa sổ lớn, thường có nhiều ô và được lắp đặt kính trong, chớp lá sách bên ngoài, vừa đảm bảo ánh sáng tự nhiên vừa cho phép không khí lưu thông dễ dàng.
Trần cao: Trần nhà cao tạo ra một không gian đối lưu lớn, giúp không khí nóng dễ dàng bốc lên và thoát ra ngoài qua các lỗ thông hơi hoặc cửa sổ.
Quạt trần và lò sưởi: Quạt trần giúp lưu thông không khí trong phòng vào mùa hè, trong khi lò sưởi cung cấp nhiệt và tạo ra sự đối lưu không khí vào mùa đông.
Lỗ thông hơi: Các lỗ thông hơi được bố trí ở vị trí hợp lý giúp không khí lưu thông giữa các phòng và ra ngoài môi trường.
Hoa gió: Hoa gió là một giải pháp đặc trưng của kiến trúc Đông Dương. Chúng không chỉ có tác dụng trang trí mà còn giúp làm mát không khí và che chắn nắng.
Mái vẩy dốc: Mái vẩy dốc giúp thoát nước nhanh và tạo ra một lớp không khí cách nhiệt giữa mái nhà và không gian bên trong.

Nguyên lý hoạt động:

Các giải pháp trên hoạt động dựa trên nguyên lý đối lưu tự nhiên của không khí. Không khí nóng nhẹ hơn sẽ bốc lên cao và thoát ra ngoài qua các lỗ thông hơi hoặc cửa sổ. Không khí lạnh hơn từ bên ngoài sẽ tràn vào thay thế, tạo ra một dòng đối lưu liên tục.

Vai trò của kiến trúc sư:

Các kiến trúc sư đã có những đóng góp quan trọng trong việc ứng dụng các giải pháp thông gió tự nhiên vào thiết kế. Họ đã nghiên cứu kỹ lưỡng khí hậu, địa hình và thói quen sinh hoạt của người dân để tạo ra những công trình không chỉ đẹp mắt mà còn đảm bảo sự thoải mái và tiết kiệm năng lượng. Việc ứng dụng các giải pháp thông gió tự nhiên không chỉ giúp tạo ra một môi trường sống lành mạnh mà còn góp phần giảm thiểu việc sử dụng điều hòa không khí, từ đó tiết kiệm năng lượng và bảo vệ môi trường.

Các giải pháp thông gió tự nhiên trong kiến trúc cổ điển phương Tây và kiến trúc Đông Dương tại Việt Nam là một minh chứng cho sự thông minh và sáng tạo của các kiến trúc sư thời kỳ đó. Những kiến thức này vẫn còn rất giá trị cho việc thiết kế các công trình kiến trúc hiện đại, đặc biệt là trong bối cảnh biến đổi khí hậu. Gần đây nhất là siêu bão YAGI với những giải pháp lâu dài về thiết kế kiến trúc phù hợp với môi trường sống bền vững.

siêu bão YAGI với những giải pháp lâu dài về thiết kế kiến trúc phù hợp với môi trường sống bền vững. Hình ảnh một chung cư cao cấp sau bão tại Hạ Long

XEM THÊM: